دیزل ژنراتور چیست 

به مجموعه ای از تجهیزات و دستگاه های مکانیکی و الکتریکی که با کارکرد پیوسته با یکدیگر در جهت تولید انرژی الکتریکی برق عمل می کنند، مولد برق گفته ميشود. یکی از مهم ترین تجهیزات مورد استفاده در مولد های برق ژنراتور الکتریکی می باشد . ژنراتور الکتریکی مبدلی است که طبق قوانین ماشین های الکتریکی به صورت پیوسته قادر است انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل نماید . ابتدا یک جریان مستقیم یا dc  به سیم پیچی میدانی که بر روی روتور ژنراتور موجود است اعمال میگردد تا یک میدان مغناطیسی توسط این سیم پیچ تولید گردد. سپس برای ایجاد انرژی مکانیکی در ژنراتور بایستی از یک مبدل دیگر به اسم موتور درونسوز استفاده نمود . موتور درونسوز قادر است انرژی مکانیکی مورد نیاز ژنراتور جهت تولید برق را ایجاد نماید  و این امر مستلزم این است که روتور موتور (شفت) به شفت ژنراتور بسته شود (کوپل گردد) که با توجه به قوانین الکتریکی با به حرکت در آمدن روتور ژنراتور و ایجاد میدان های مغناطیسی بین سیم پیچی های روتور و استاتور، ولتاژ سه فاز در  دو سر سیم پیچی های سه فاز موجود در پوسته ژنراتور  (استاتور) القا می گردد . لذا با توجه به اینکه دو دستگاه فوق بایستی توسط پارامترهای مختلفی کنترل گردند , تجهیزات دیگری نیز به مجموعه فوق اضافه خواهند شد تجهیزاتی از قبیل رادیاتور برای خنک کاری موتور ، اگزوز ، باتری ها ، مدارات کنترلی و فرمان در تابلو های مورد نظر برای کنترل و فرمان پارامتر های مختلف موتور و ژنراتور ( ديزل ژنراتور ) استفاده می گردد .

موتورهای احتراق داخل يا درون سوز می توانند با سوخت گازوییل ( موتور دیزلی ) یا با سوخت بنزین (موتور بنزینی) یا با سوخت گاز طبیعی شهری (موتور گازسوز) مورد بهره برداری قرار بگیرند که با توجه به توان های مختلف در طراحی موتور ها معمولا در توان های کم از موتور های بنزینی ( زیر 10 کیلو وات ) و در توان های بالاتر با توجه به شرایط مختلف از موتور های دیزلی که به آن دیزل ژنراتور گفته می شود استفاده شده و در صورت استفاده از موتور گاز سوز ،ژنراتور گازی نامیده می شود.

 شرکت تامین تجهیز مولد با بيش از 10 سال سابقه ، تولید کننده و وارد کننده ی عمده انواع دیزل ژنراتورها و گاز ژنراتورهاي كوپله فابريك و كوپله داخل  در توان ها و برند های مختلف موتور ديزلي از جمله كامينز آمريكا ، پركينز انگلستان ، دوسان كره جنوبي ، ولوو سوئد با ژنراتور هاي لروي سومر فرانسه ، استمفورد انگلستان و مكالته و سينكرو ايتاليا بوده و طيف وسيعي از ديزل ژنراتور هاي كوپله فابريك  را به قدرت 10 كاوآ الي 3800 كاوآ با كيفيت بسيار بالا در اختيار مشتريان عزيز قرار مي دهد  . همچنين آماده ارایه ی انواع تابلو های کنترل و قدرت و چنج اوور ( کارکرد اتوماتیک ) و سنکرون ( کارکرد موازی چندین دستگاه دیزل ژنراتور و یا گاز ژنراتور بصورت همزمان جهت افزایش توان و بهره وری سیستم ) می باشد .

دیزل ژنراتور كوپله فابريك چيست

همانطور كه قبلا توضيح داده شد دستگاه ديزل ژنراتور از دو قسمت عمده موتور ديزلي و ژنراتور الكتريكي تشكيل شده است كه بايد بصورت مكانيكي به يكديگر كوپل گردند . چنانچه تمامي عمليات طراحي و مونتاژ و نصب قسمت هاي مختلف دستگاه ديزل ژنراتور بخصوص موتور ديزلي و ژنراتور الكتريكي بر روي شاسي آن توسط يك شركت معتبر جهاني و داراي گواهي نامه هاي رسمي بين المللي استاندارد در محل كارخانه آن شركت معتبر صورت پذيرد ، گفته ميشود كه دستگاه توليد شده كوپله فابريك است .

قابل ذكر است كه شركت كوپله كننده بايد داراي كليه تجهيزات مدرن مورد نياز در اين صنعت از قبيل خط رنگ مكانيزه الكترواستاتيك ، خم وجوش پيشرفته با CNC ، خط مونتاژ مكانيزه و انواع سيستم هاي مديريت و كنترل كيفيت  QC باشد.

شركت كوپله كننده بايد تمامي مراحل توليد از قبيل سيم كشي ها ، نصب و تامين سنسور ها و قطعات اصلي از جمله سيستم هاي خنك كننده ، اگزوز ، باتري ها و انواع فيلترها و همچنين مراحل تست بي باري و تست تحت بار  ديزل ژنراتور را به طور كامل انجام داده باشد .

با توجه به موارد اشاره شده تقريبا تمامي كارگاه ها و يا كارخانه هاي توليد كننده ديزل ژنراتور در داخل كشور كوپله فابريك نمي باشند و به اصطلاح به آن ها ديزل ژنراتور كوپل داخل گفته ميشود .

برق اضطراری چيست           

برخي ازسيستمهاي حساس ومهم در منازل و اماكن عمومي يا در ادارات و كارخانه هابايد هنگام قطع برق شهر به طريقي از يك منبع تغذيه ديگر استفاده كنند و به كار خود ادامه دهند.منابع تغذيه اي كه  وظيفه تامين برق را در هنگام قطع برق شبكه به عهده دارند منابع تغذيه اضطراري ناميده مي شوند. این سیستم ها معمولاً با استفاده از یک یا چند مولد برق که عموماً دیزل ژنراتور یا ژنراتور گازسوز می باشند و یا مجموعه ایی از باتری ها انرژی لازم را ایجاد می کنند.این گونه سیستم ها بر اساس نیاز و کاربرد ممکن است به صورت های مختلف راه اندازی شود که عبارتند از:

• راه اندازی دستی
• راه اندازی خودکار
• راه اندازی بدون وقفه

کاربرد برق اضطراری

در سيستم هاي ايمني وحفاظتي نظير سيستم اعلام حريق و سيستم تلويزيون مدار بسته يا سيستم اعلام سرقت برق اضطراري وهمچنین تامین برق تجهیزات اتاق عمل جزو ضروريات سيستم بوده و بسيار مهم ميباشد.همچنین باید این نکته را متذکر شد که کاربرد سیستم برق اضطراری متناسب با شرایط کاری خود استفاده می شود.

منابع تغذيه اضطراري كه معمولا انرژي خود را از باطري تامين مي كنند در مكان هايي مانند اتاق عمل- اتاق كامپيوتر سيستم هاي نظامي و غيره مورد استفاده قرار ميگيرند.در مقابل سيستمهايي كه از موتور مكانيكي و مولد براي توليد برق اضطراري استفاده ميكنند بدليل اينكه موتور مكانيكي براي راه اندازي نيازمند زمان است داراي تاخير در وصل برق اضطراري خواهند بود.لذا با توجه به خصوصيات و نياز محل مورد استفاده يكي از اين سيستم ها يا تركيبي از هر دو نوع ممكن است استفاده گردد.

برق اضطراري سيستم هاي ايمني و حفاظتی

در سيستم هاي ايمني وحفاظتي نظير سيستم اعلام حريق و سيستم تلويزيون مدار بسته ياسيستم اعلام سرقت برق اضطراري جزو ضروريات سيستم بوده و بسيار مهم مي باشد.معمولا چون ولتاژ تغذيه اين سيستمها ولتاژ پايين dc ودر حدود ۶ و ۱۲و ۲۴ ولت ميباشد لذا در خود تابلوي اصلي سيستم محلي براي باطري هاي اضطراري در نظر ميگيرند.اين باطريها به مدار الكترونيكي تابلو وصل ميگردند و در زمان وجود برق شهر توسط سيستم شارژ وآماده نگه داشته ميشوند وهنگام قطع برق شبكه بدون تاخير وارد مدار شده وبرق اضطراري سيستم را تامين مينمايند. مدت زمان تامين برق اضطراري بستگي به ظرفيت باطريهاي مورد استفاده و مصرف سيستم دارد.مشخصات باطري مورد نياز معمولا در راهنماي پانل اصلي ذكر ميگردد.در صورت طولاني شدن زمان قطع برق شهر در اينگونه سيستمها بايد قبل از اينكه شارژ باطري پايين بيايد و باطري كارآيي خود را از دست بدهد آنرا با باطري پر تعويض نمود.

به طور کلی مولدهای برق ( دیزل ژنراتورها ) براساس نوع کاربرد و زمان بهره برداری به دو صورت زیر طبقه بندی می شوند.

الف: نوع کاربرد مولدهای برق

مولدهای برق ممکن است برای تولید برق به عنوان منبع اصلی ، یا به عنوان مولد برق دایمی یا به صورت موازی با شبکه برق اصلی و یا به منظور تولید نیروی برق اضطراری مورد استفاده قرار گیرند.

ب: زمان بهره برداری مولدهای برق

مولدهای برق(دیزل ژنراتور ها) ممکن است برای بهره برداری مدت محدود و یا نا محدود طراحی و ساخته شوند.

موتور ديزلي Diesel Engine

تعیین میزان باری که باید توسط دستگاه مولد نیروی الکتریکی تامین شود تابعی از نوع کاربرد و وظیفه تعیین شده می باشد. به طور عمده سه نوع طبقه بندی برای استفاده از دستگاه های مولد برق وجود دارد:

موقت           Standby

نامي                Prime  

دايم         Continuous  

درجه بندی توان دستگاه های ديزل ژنراتور

درجه بندی دستگاه های مولد نیرو بر طبق این سه نوع طبقه بندی متغیر است. دستگاه مولد نیرویی که در مصارف استندبای استفاده می شود به عنوان سیستم پشتیبان برق رسانی اصلی مورد استفاده قرار می گیرد و مداوم استفاده میشود. بنابراین درجه بندی توان استندبای در بین مولد ها بالاترین است. دستگاههای پرایم برای زمان نامحدودی کار می کنند و این نوع مولد ها منبع اصلی نیرو برای بارهای مختلف میباشند. بنابراین درجه بندی توان پرایم ۹۰% درجه بندی استندبای می باشد. در دستگاههای کانتینیوس خروجی برای ساعات نامحدود با میزان بار ثابت می باشد. بنابراین درجه‌بندی کانتینیوس ۷۰% درجه بندی توان استند بای می باشد.

کاربرد های دستگاه مولد نیرو

به طور کلی کاربردهای دستگاه مولد نیرو به دو دسته تقسیم می شود:

• آن هایی که توسط کدها و ضوابط قانونی اجباری هستند.
• آنهایی که توجیهات اقتصادی دارند و معمولاً مرتبط با قابلیت دسترسی و اعتماد هستند

ملزم شده از طریق قانون

این کاربردها معمولاً توسط افراد مسئول، استندبای اورژانسی یا قانون اجباری تشخیص داده می شوند. و معمولاً در مواردی که امنیت جانی از اهمیت بالایی برخوردار است مورد استفاده هستند. و عموماً شامل تجهیزاتی همانند تجهیزات مراقبت سلامت (بیمارستان ها و کلینیک ها)، سازه‌های مرتفع و مکان‌های تجمع (سينما ها و مکان های ورزشی و…) می‌شوند. دستگاه ديزل ژنراتور نیروی پشتیبان برای بارهایی همانند چراغ های خروج اضطراری، تهویه،سیستم های هشدار و… و حتی پروسه های صنعتی که قطعی نیرو در آن به خطر افتادن جان افراد می‌شود را تأمین می کند.

استندبای اختیاری(optional standby)

این نوع از تاسیسات در ساختمان های تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. و نیرو را برای مواردی از قبیل گرمایش، سرمایش و… تامین می کند. این گونه سیستم ها در مکان هایی نصب می شوند که امنیت مردم در خطر نباشد اما قطع برق سبب آسیب اقتصادی، وقفه در یک پروسه حساس و… می‌شود.

پرایم و کانتینیوس(prime and continuous)

قوانین زیست محیطی سخت تر و تغییر و تفاوت در قوانین باعث شده تا منبع نیرو به دنبال تولید بار های متنوع و توزیع نیرو برای پاسخ به نیاز های مختلفی از قبیل کاهش اوج مصرف و غیره برآیند. مصرف کنندگان منابع نیرو در حال استفاده از تولید نیروی در سایت برای اوج مصرف هستند و فرصت های به دست آمده در تولید نیروی اشتراکی را با هر دو هدف نیرو و گرما دنبال می کنند.

باید این مورد را در نظر داشت که مولدهای نیروی الکتریکی در مقایسه با برق کابلی جزء کوچکی از سیستم تولید نیرو را تشکیل می دهند. چنانچه سایز این ديزل ژنراتور ها به درستی انتخاب نشده باشد تاثیر عمیقی در کیفیت توان تولیدی دارد. بنابراین باید انتظار اختلال در ولتاژ و فرکانس را داشت. به علاوه هنگامی که بارهای غیر خطی ای که تولید جریان های هارمونیک می کنند متصل شوند سبب اختلال ولتاژ خروجی می شوند.

این اختلالات هنگامی که از دیزل ژنراتور ها استفاده می‌شود نسبت به زمانی که از جریان شبکه‌های کابلی استفاده می شود بیشتر است. و اگر مورد بررسی قرار نگیرد سبب ایجاد گرمای اضافی در ژنراتور و تجهیزات بار می‌شود. در نتیجه هنگام تامین نیرو برای بارهای غیر خطی مانند کامپیوتر ها UPS  ها و VFD  ها ژنراتور هایی بزرگتر از ژنراتور مورد نیاز برای تامین بار باید تهیه کرد تا از اختلالات ولتاژ و فرکانس جلوگیری شود و اختلالات هارمونیک کاهش داده شود.

امروزه نرم افزارهای سایزبندی ژنراتور امکان انتخاب دقیق ديزل ژنراتور برای خرید سیستمی که به اندازه کافی برای نیازهای مشتریان بزرگ باشد را می دهد. اگرچه وجود این نرم افزارها نیازهای مشتریان را تا حدودی مرتفع می کند اما داشتن آگاهی از قیمت و خرید دیزل ژنراتور  برای انتخاب دستگاه مناسب مطمئنا بهتر و سودمند تر خواهد بود.

الف ) توربو شارژر

توربو ژنراتور یکی از اجزای افزایش دهنده توان موتور دیزل و در نتیجه دیزل ژنراتور ها هستند. کار اصلی توربو شارژر دیزل ژنراتور در حقیقت متراکم نمودن بیشتر هوای ورودی به موتور است.

وظیفه توربوشارژها

وظیفه توربوشارژ در دیزل ژنراتور دمیدن هوا با فشار به داخل سیلندر می باشد و با این کار به خروج دود کمک می کند. در ضمن توربوشارژ با این کار هوای بیشتری به داخل سیلندر تزریق می کند این کار تور بوشارژ باعث بهتر پر کردن سیلندر خواهد شد و راندمان موتور افزایش می یابد. تامین هوای بیشتر در واقع مهیا ساختن اکسیژن بیشتر برای انجام احتراق بوده و این امر سبب احتراق بهتر سوخت در محفظه احتراق و در نهایت قدرت بیشتر موتور خواهد بود.

در موتورهای دیزل دو زمانه از یک دمنده به همین منظور استفاده می شود که قبلا شرح داده شد. فشار هوای ارسالی توسط دمنده تنها اندکی از فشار جو (فشار اتمسفر) بیشتر است و بنابراین اثر توربو شارژ را ندارد، توربوشارژ نیروی خود را از دودهای خروجی موتور می گیرد. توربوشارژ جریان هوای ورودی به محفظه احتراق را تقویت نموده و باعث افزایش فشار ان به نسب دو برابر فشار جو می گردد  این امر سبب افزایش قدرت خروجی و گشتاور موتور از 25 تا 40 درصد بسته به طراحی توربوشارژ و موتور می شود.

اجزای توربوشارژ

اجزای توربوشارژ عبارتند از:

• توربین
• کمپرسور
• محور دوار در وسط حامل توربین و کمپرسور
• از داخل دارای مجرایی است که در آن روغن به منظور روغنکاری و خنک کاری محور و یاتاقان جریان دارد.
• پوسته محفظه توربین دارای پره های ثابت می باشد که به عنوان نازل های حلقوی عمل می کنند. گازهای خروجی موتور روی پره های ثابت پوسته محفظه چرخیده و سپس با سرعت بسیار زیاد روی پره های توربین برخورد می نماید .

ب ) سيستم خنك كننده موتور ديزل

اصل کار سیستم‌های پر خوران به فشرده کردن هوا و افزایش حجم ورودی مخلوط  هوا و سوخت به داخل سیلندر است. طبق قوانین ترمودینامیکی وقتی که یک سیال فشرده می‌شود، برخورد‌های مولکولی بیشتر می‌شود، فشار بالاتر می‌رود و در نتیجه دمای آن افزایش پیدا می‌کند.

ورود هوای گرم به داخل سیلندر‌ها برای سوخت و ساز چندان مشکل‌ساز نمی شود اما وقتی که این هوا از میزان معینی گرم‌تر شود، دو مشکل اساسی پدید می‌آورد؛ یکی این که به خاطر هوای موجود در داخل سیلندر که دمای بالایی دارد، به محض این که پیستون بالا می‌آید و مخلوط هوا و سوخت فشرده می‌شود، این تراکم باعث می‌شود تا دمای هوایی که گرم است بالا تر برود و منجر به پدیده خودسوزی  شود که به آن پدیده ضربه نیز می‌گویند و اثرات مخربی روی پیشرانه می‌گذارد . ( پدیده خودسوزی، ضربه یا Knocking  به حالتی گفته می‌شود که پیستون در حال بالا آمدن داخل سیلندر است و هنوز که به نقطه نهایی بالا یا مرگ بالا نرسیده است، مخلوط سوخت منفجر می‌شود و سعی دارد تا پیستونی را که در حال بالا آمدن است به پایین فشار دهد که با صدای زیادی شبیه به تقه ای که با چکش به بدنه موتور زده شود، قابل شناسایی و درک است )

اما ایراد دیگر ورود هوای گرم به داخل پیشرانه، این است که هوای گرم هر چند توسط سیستم پر خوران فشرده شده است، اما چگالی مولکولی آن به خاطر گرم بودنش کمتر است و هوای سرد از این نظر دارای کارکرد بسیار بهتری است.

هوای سرد دارای مولکول‌های اکسیژن بیشتری نسبت به همان حجم از هوای گرم است. این مشکل در سیستم پرخورانی با توربو شارژر شدیدتر است؛ چرا که توربو شارژر به خاطر قرار داشتن در مسیر هوای گرم و داغ گاز‌های خروجی اگزوز، هوایی را که به سمت موتور و سیلندر‌ها می‌فرستد، بسیار بیشتر از سوپر شارژر‌ها گرم می‌کند پس باید از یک وسیله برای سرد کردن و افزایش چگالی آن استفاده کرد و آن چیزی نیست جز خنک کن‌هايي که به دو دسته اینتر کولر و افتر کولر تقسیم‌بندی می‌شوند.

با سرد شدن هوا، هر چند که فشار آن نیز پایین می‌آید و کارایی توربو شارژر زیر سوال می‌رود، اما اگر این قطعه به شکل مهندسی شده و به شکل علمی ساخته شده باشد، میزان افزایش چگالی هوا نسبت به کاهش فشار آن، به قدری است که اثر اینتر کولر و افتر کولر به نحو مطلوبی در سیستم دیده می‌شود. این قطعه می‌تواند تا ۱۵ درصد منجر به افزایش قدرت پیشرانه شود.

اینتر کولر

هنگامی که توربوشارژ هوا را فشرده می نماید، در اثر افزایش فشار، دمای آن نیز افزایش می یابد. افزایش دمای هوا نیز باعث انبساط آن و کاهش مقدار اکسیژن موجود در یک حجم مشخص می گردد. بنابراین لازم است که از گرم شدن هوا جلوگیری به عمل آید. برای این منظور از یک واحد خنک کننده به نام اینتر کولر استفاده می شود که در جلوی رادیاتور نصب می گردد.اینتر کولر یک مبدل حرارتی (Heat Exchanger)  می باشد که هوای خارج شده از توربوشارژ قبل از ورود به سیلندر، از داخل آن عبور نموده و خنک کاری می شود. توجه داشته باشید که در اینترکولر، هوا با هوا خنک می شود. خنک کاری هوای فشرده قبل از ورود به سیلندر تا حد زیادی می تواند باعث افزایش راندمان موتور، کاهش مصرف سوخت و کم شدن میزان آلایندگی گازهای خروجی اگزوز شود.

افتر کولر

افتر کولر نیز همچون اینتر کولر به منظور خنک کاری هوای خارج شده از توربوشارژ قبل از ورود به داخل سیلندر مورد استفاده قرار می گیرد. با این تفاوت که اینترکولر در جلوی رادیاتور قرار می گیرد و هوای داخل خارج شده از توربوشارژ، طی یک مسیر نسبتاً طولانی با هوا خنک می شود. ولی افتر کولر در دهانه ورودی سیلندر قرار گرفته و عمل خنک کاری هوای بیرون آمده از توربوشارژ را توسط آب انجام می دهد.

برای این منظور در افتر کولر محفظه ای تعبیه شده است که در جداره های آن تعدادی لوله قرار گرفته است. این لوله به منظور عبور جریان آب می باشند. این جریان آب همان آبی است که برای خنک کاری موتور استفاده می شود و در رادیاتور خنک کاری می شود. بنابراین با عبور جریان آب از درون لوله های جداره محفظه افتر کولر، هوای خارج شده از توربو شارژ خنک می گردد.

افترکولر یک مبدل حرارتی است که هوای فشرده داغ  را خنک می کند در نتیجه رطوبت موجود در هوا را جمع آوری نموده که تخلیه شود . سیال جمع شده آب یا هوای سرد است، افتر کولر باید  مجهز به جدا کننده آب بصورت اتوماتیک باشد و باید در کنار کمپرسور قرار گیرد . ۸۰-۹۰٪ از آب یا مایع موجود در هوای فشرده در افتر کولر که پس از خنک شدن تخلیه می شود . مقدار  دمای هوای پس از افترکولر تقریبا ۱۰ درجه سانتیگراد پایینتر از محیط است ، اما می تواند بسته به نوع کولر متفاوت باشد. افتر کولر تقریبا تمام تاسیسات ثابت استفاده می شود .

ج ) رادياتور

سيستم هاي خنك كننده ي تعبيه شده در كارخانه (Factory-Supplied Cooling Systems  )

سيستم هاي سرد كننده فراهم شده در كارخانه ، شامل رادياتورها و انتقال دهنده هاي گرما مي شود . مزيت بزرگ نصب يك دستگاه ديزل ژنراتور مجهز به سيستم سردكننده تعبيه شده در كارخانه اين است كه مقدار چشمگيري از طرح و كارهاي مربوط به نصب قبلا صورت گرفته است . مشترياني كه بايد سيستم خنك سازي راه دوري را نصب كنند بايد الزامات بسياري را در نظر بگيرند كه در سيستم هاي نصب شده در كارخانه فراهم شده است .

رادياتور سوار بر دستگاه (  Set-Mounted Radiator )

ديزل ژنراتوري كه مجهز به رادياتور سوار بر دستگاه است سيستم خنك سازي و تهويه ي تلفيقي اي دارد . پروانه ي رادياتور معمولا توسط موتور به صورت مكانيكي به حركت در مي آيد .پروانه هاي الكتريكي در بعضي كاربرد ها مورد استفاده قرار مي گيرند . يكي از لازمه هاي اين رادياتور ها حركت حجم نسبتا زيادي از هوا از محدوده ي دستگاه ديزل ژنراتور است .

سيستم هاي خنك كننده ي تعبيه شده غير كارخانه اي (Non Factory-Supplied Cooling Systems  )

رادياتور دور از دستگاه

در اين گونه سيستم ها عوامل طراحي متعددي جهت ارزيابي وجود دارند كه در سيستم هاي تعبيه شده در كارخانه برطرف شده اند . بعضي از اين عوامل عبارتند از :

• نوع سيستم مورد استفاده
• خنك سازي سوخت
• تخليه ي گازسيستم ، تهويه و …
• در صورت استفاده از اين رادياتور ها بايد اتاق ديزل ژنراتور تهويه ي متناسبي داشته باشد نمونه ي اين رادياتور ها را در تصوير زير مشاهده ميكنيد .
• از اين رادياتور ها زماني استفاده ميشود كه رساندن هواي تهويه كافي به سيستم رادياتور سوار شده بر دستگاه عملي نيست . اين سيستم ها نيازدستگاه ديزل ژنراتور را رفع نميكنند بلكه ممكن است آن را كاهش دهند . دستگاه ديزل ژنراتور به محيط اطراف خود گرما ساطع ميكند و اين گرما بايد به بيرون رانده شود.

د ) دستگاه هاي كنترل سرعت موتور (  Governors )

دستگاه هاي كنترل سرعت موتور مكانيكي

كنترل سرعت موتور مكانيكي يا گاورنر هاي مكانيكي ، همانگونه كه از نام آن پيداست ، سوخت رساني موتور را بر اساس حسگر مكانيكي RPM  موتور از طريق  flyweight و يا مكانيزم هاي مشابه كنترل ميكند . اين سيستم ها 3 الي 5 درصد كاهش سرعت از وضعيت بدون بار به بار كامل كه ازطراحي نشات ميگيرد را نشان ميدهند. اين نوع سيتم ها به طور كلي ارزانترين نوع است و براي كابردهايي كه در آنها كاهش فركانس براي بارهايي كه به كار ميروند مشكلي پديد نمي آورد مناسب است .

دستگاه هاي كنترل سرعت موتور الكترونيكي

كنترل سرعت موتور الكترونيكي يا گاورنرهاي الكترونيكي در مواردي استفاده مي شود كه كنترل سرعت همزمان مورد نياز است.RPM موتور معمولا توسط حسگر الكترومغناطيسي اندازه كيري شده وسوخت رساني موتور با سلونوييد هايي گه توسط مدارات الكترونيكي به دست مي آيند كنترل ميشود . اين مدارها ، خواه كنترل كننده هاي مستقل باشند و يا بخشي از كنترل كننده دستگاه مولد ريز پردازشگر باشند ، الگوريتم هاي پيچيده اي را جهت حفظ دقيق كنترل سرعت ( و همچنين فركانس ) به كار ميبرند . كنترل سرعت موتور الكترونيكي به دستگاه مولد اين امكان را ميدهد تا در مواجهه با چند نوبت بار ناپايدار سريع تر از كنترل سرعت موتور مكانيكي ريكاور شود . اين دستگاه ها هميشه بايد در مواردي كه بار شامل ابزار UPS  ميشود مورد استفاده قرار گيرند .

موتورهاي مدرن ، خصوصا ديزل ژنراتور ها كه سيستم هاي سوخت رساني الكترونيكي كاملا خودكاري دارند ، تنها با گاورنرهاي الكترونيكي فراهم ميشوند . تقاضا يا شرايط تنظيم براي دستيابي  به راندمان سوخت بهبود يافته ، انتشار دود كم و ديگر مزايا به كنترل دقيقي كه توسط اين سيستم ها قابل دسترسي است نيازمند است .

مقدمات استارت و زير باررفتن ديزل ژنراتور

نيروي مورد نياز بسياري از انواع بارها  ( تجهيزات )  به صورت قابل توجهي در هنگام استارت بار  ( تجهيز ) نسبت به حالت كار مداوم يكنواخت بيشتر است. ( در اكثر بارهاي ( تجهيزات ) موتوري كه از نوعي از تجهيزات استارت نرم soft starter  استفاده نميكنند ). با اين حال بارهاي ديگر (بارهاي غير خطي همانند ups ها ، كامپيوترها ،  vfd ها و بارهاي الكترونيك ديگر ) باعث اختلالات بيش از حد ديزل ‍ژنراتور ميشود مگر اينكه ديزل ژنراتور با توان بيشتري براي تامين نيروي مورد نظر استفاده شود .

تحت شرايط استارت يا عملكرد در حالت ماكزيمم بار ، ناپايايي هاي ناگهاني بار ميتواند سبب اختلاف فركانس و ولتاژ مضر براي دستگاه هاي زير بار شود اين اختلاف ولتاژ و فركانس در بعضي موارد مي تواند آنچنان شديد باشد كه از استارت موفق ديزل ژنراتور جلوگيري كند . در حالي كه بعضي از تجهيزات توانايي تحمل ناپايايي هاي كوتاه مدت ولتاژ و فركانس را دارند، تجهيزات ديگري هستند كه نسبت به اين اختلالات حساسند .

در بعضي موارد تجهيز ممكن است كنترل محافظتي داشته باشد كه باعث خاموش شدن تجهيز در اين گونه شرايط شود . تاثيراتي شبيه كم سويي لامپ ها و يا از كار افتادن موقتي بالابرها اگرچه بحراني نيست ولي حداقل سبب اختلال موقتي در عملكرد سيستم ميشود . يك دستگاه ديزل ژنراتور علي رغم نوع سيستم القا با توجه به نيروي موتور kw و ولت آمپر ژنراتور  kva ، منبع محدودي از انرژي محسوب ميشود . به اين دليل تغييرات بار سبب ايجاد ناپايايي در ولتاژ و فركانس ميشود . شدت و طول اين ناپايايي  تاثير پذير از ويژگي هاي تجهيز و توان ديزل ژنراتور ميباشد. يك دستگاه ديزل ژنراتور نسبت به منابع برق كابلي ، منبعي با امپدانس ( مقاومت ظاهري ) نسبتا بالا محسوب ميشود .

متصل كردن تجهيزات بصورت پله اي (  load step sequencing )

در بساري از كابرد ها توصيه ميشود كه تعداد تجهيزاتي كه به ديزل ژنراتور متصل ميشود و يا بايد توسط نيروي توليد شده توسط دستگاه استارت شود را محدود كرد . اين تجهيزات عموما به صورت پله اي به ديزل  ژنراتور متصل ميشوند تا نياز هاي استارت و در نتيجه توان ديزل ژنراتور موردنياز كاهش يابد .اين عمل نياز به تجهيزات كنترل بار و سوييچ هايي براي انتقال بار ژنراتور دارد . معمولا براي اين هدف از سوييچ هاي انتقال چندگانه استفاده ميشود . براي متصل كردن تجهيزات در زمان هاي مختلف با استفاده از تنظيمات استاندارد زمان تاخير انتقال ميتوان از سوييچ هاي انتقال تكي تنظيم شده استفاده كرد.

وجود چند ثانيه تاخير توصيه ميشود تا به ديزل ژنراتور اجازه دهيم ولتاژ و فركانس را ثابت كند.

اين بدان معناست كه تجهيزات اورژانسي بايد قبل از بقيه تجهيزات به ژنراتور متصل شوند .تجهيزاتي كه نياز به نيروي استارت بيشتري دارند پس از آن متصل ميشوند . ups  ها جزو آخرين تجهيزاتي هستند كه به ژنراتور متصل ميشوند چون از باتري استفاده ميكنند.

انواع تجهيزات ( load types)

• تجهيزات روشنايي ( lightning load )
• تجهيزلات تهويه ي هوا ( air conditioning loads )
• تجهيزات موتور ( motor loads )
• بارهاي ذخيره ي نيروي قطعي ناپذير ( uninterruptible power supply load )
• بارهاي شارژر باتري ( battery charger loads )
• پمپ هاي آتش نشاني ( fire pump loads ) و ……

انواع سوخت ژنراتور

سوخت ديزل ( گازوييل )

سوخت ديزل براي تجهيزات استندباي و اضطراري توصيه ميگردد. ذخيره سازي سوخت در محل دستگاه بايد فراهم گردد ولي در هر حال مخزن ذخيره ي سوخت نبايد بيش از اندازه بزرگ باشد . سوخت ديزل حداكثر تا دو سال در مخزن دوام مي آورد بنابراين مخزن بايد بر اساس گردش سوخت بر طبق جدول زمان بندي و آزمايش سوخت در طي اين مدت سايز بندي شود . ممكن است در صورتي كه گردش سوخت پايين باشد و يا شرايط رطوبتي بالا سبب رشد ميكروب هاي سوختي شود نياز به افزودن ميكروب كش باشد .ميكروب هاي موجود در سوخت ميتوانند سبب مسدود شدن فيلتر سوخت و يا آسيب موتور شوند. در شرايط آب و هوايي سرد كه دماي محيطي زير دماي انجماد ميباشد تقريبا 20 درجه فارنهايت يا 6 درجه سانتي گراد منفي صفر ،  گرم كردن سوخت براي جلوگيري از مسدود شدن فيلترهاي سوخت ضروري ميباشد .

گاز طبيعي

• براي اكثر موارد استفاده نياز به ذخيره سوخت نميباشد .گاز طبيعي در صورت در دسترس بودن و دارا بودن جريان و فشار مناسب انتخابي با صرفه اقتصادي است .
• موتور هاي گاز طبيعي نياز به گاز تميز ، خشك و با كيفيت براي توليد نيرو و اطمينان از طول عمر مفيد موتور دارند .
• پايداري فركانس ژنراتور هاي احتراق جرقه اي به خوبي ژنراتور هاي ديزل نيست
• در شرايط آب و هوايي سرد موتور هاي احتراق جرقه اي نسبت به موتور هاي ديزل معمول راحتتر استارت شده و سريعتر زير بار مي روند…

مخزن هاي سوخت ديزل ژنراتور

مخزن هاي روزانه

 مخزن هاي نصب شده روي مولد يا در نزديكي آن ها  كه ديزل زنراتور سوخت خود را از آن ها تامين ميكند مخزن هاي روزانه ناميده ميوند . ( اگرچه اين لزوما اين مخزن ها حاوي سوخت كافي براي عمليات يك روز نيستند ) . اين مخزن ها براي راحتي كار و يا در زماني كه گرفتن مستقيم انرژي از سيستم ذخيره ي سوخت اصلي قابل اجرا نيست مورد استفاده قرار ميگيرند . فاصله ، ارتفاع بالا يا پايين و يا اندازه مخزن اصلي از جمله دلايل استفاده از مخزن هاي روزانه ميباشند . تمامي ديزال ژنراتور ها محدوديت هايي در قابليت بالا بردن سوخت ( يا ممنوعيت در كشيدن سوخت ) ، فشار مبدا سوخت ( چه در تامين و چه در بازگشت ) و دماي تامين سوخت دارند. سوخت با استفاده از پمپ انتقالي ، كه توسط يك سيستم خودكار درون مخزن روزانه كه مجهز به سنسور هاي سطح است كنترل ميشود ، از مخزن اصلي به مخزن روزانه منتقل ميشود .

مخزن هاي زيرپايه

اين گونه مخزن ها ، كه معمولا از مخزن هاي روزانه بزرگترند ، يا به گونه اي ساخته ميشوند كه درون چارچوب دستگاه ديزل ژنراتور قرار بگيرند و يا طوري طراحي ميشوند كه بدنهي دستگاه مولد بتواند بر روي آن سوار شود . مخزن هاي زير پايه معمولا دوجداره هستند و از مخزني ثانوي در كنار محفظه ي سوخت به منظور جلوگيري از نشت سوخت استفاده ميكنند .